Ons verleden

Laat ons vrolijk verwonderen over ons mens zijn, het wonder van het leven en van de natuur, ons zonnestelstel en het gigantische heelal. (R. Ervinck)

  • De Stap-Brug verwijst naar mijn voorouders Van Stappen en De Dobbelaer, met eeuwenoude sporen in het Waasland.  Bij de speurtocht naar hun herkomst ben ik vaak terechtgekomen in het Meetjesland en in het Pajottenland.  Momenteel woon ik met mijn gezin in Halen.  Het verleden van al deze regio’s binnen het vroegere graafschap Vlaanderen en het hertogdom Brabant, boeide me enorm: wie leefde er hier vroeger, hoe zag het landschap er uit, waar vertoefden mijn voorouders en wat deden ze?
  • De eerste teksten hieronder beschrijven dit verre verleden.  Elders op deze website vind je de genealogieën Van Stappen en De Dobbelaer (en hun aanverwante namen).  Helemaal onderaan kan men enkele verwijzingen naar publicaties vinden die in regionale heemkundige tijdschriften zijn verschenen.
  • Volg de reis door het verleden aan de hand van een aantal teksten waarin ik probeer op een begrijpbare manier een aantal natuurfenomenen voor te stellen.  Dit zal het decor vormen van het eerste leven en van het latere verschijnen van de eerste mens als onze voorouder.
  • Klik op de gewenste tekst hieronder.  Maak aub bij gebruik melding van deze website.

  1. Over het heem van onze voorouders, een reis door de tijd in het Waasland, het Meetjesland, het Pajottenland en Oost-Hageland: een ‘mission statement‘
  2. De reis door ons verleden begint met het ontstaan van het heelal zowat 13,7 miljard jaar geleden.  De Big Bang deed de elementaire deeltjes en energiedeeltjes ontstaan.  Hieruit ontstonden sterren door lokale gravitatiewerking.  Uit ‘brokstukken’ van deze sterren, ontstonden de planeten die begonnen cirkelen rond een zonnester.  Zonnelicht bestraalt de planeten, gravitatie zorgt ook voor een atmosfeer rond de planeet.
    Voor meer detail zie:  Het heelal en ons zonnestelsel
  3. De aarde vormt zich 4,5 miljard jaar geleden en de stamboom van het zich ontluikende en evoluerende leven begint dan 3,5 miljard jaar geleden. Steeds nieuwe levensvormen bevolken de gevormde continenten. Volg onze voorouders vanaf de eerste eencelligen tot en met de hominoiden, de mensachtigen waarvan Dryopithecus als eerste zich in Europa waagt.
    Voor meer detail zie: Het ontstaan van leven op onze aarde
  4. In het Plioceen (7 tot 2,5 miljoen jaar geleden) werden in het Waasland, het Meetjesland, het Pajottenland en in Halen, de zand- en kleibodems gevormd.  In Afrika ontwikkelden zich de eerste mensen: de rechtop lopende Australopithecus en de Homo Habilis.
    Voor meer detail zie: De verdere evolutie van de mens in het Plioceen
  5. In het Pleistoceen of Paleolithicum (2,5 miljoen jaar geleden tot 10.000 jaar geleden) ontstaan op de Pliocene bodems zand- en leemdeklagen, stuifzandruggen en de eerste Vlaamse rivieren en beken. Homo Erectus, de Neanderthaler en de jagers-verzamelaars wagen zich als eerste hominide in dit toendralandschap.
    Voor meer detail zie: Het pleistoceen of paleolithicum
  6. In het begin van het Holoceen spreekt men over de steentijden (10.000 tot 4.200 jaar geleden).  Met de introductie van de landbouw en de veeteelt gebeuren er drastische wijzigingen in de manier van leven onze voorouders. Nadien volgt de Bronstijd (2.200 tot 800 v.C.).
    Voor meer detail zie: De mens en zijn materialen in het begin van het Holoceen (Steentijden en Bronstijd)
  7. Nog in het Holoceen volgen we de moderne mens tijdens de Ijzertijd (800-50 v.C., zie: De moderne mens tijdens de IJzertijd), de Gallo-Romeinse tijd (50 v.C.-400 na C.), de Vroege middeleeuwen (400-900), de Volle en Late middeleeuwen (900-1500), de Nieuwe tijd (1500-1800, zie hieronder) en de Nieuwste tijd (1800-heden, zie hieronder).
  8. Enkele publicaties in heemkundige tijdschriften of in eigen beheer
    • Het leven in de wijk ‘Den Brand’ (Vrasene) rond de eeuwwisseling (1880-1920), HLVB (= Het Land van Beveren) 1986, P.42
    • Enkele wetenswaardigheden over de Beverse plaatsnamen Donkvijverstraat-Vogelenzang-Ijzerhand-Molenberg, HLVB 1988, P. 16
    • Op zoek naar Pieter De Dobbelaer, wagenmaker te Beveren in de 17e eeuw, HLVB 1989, P. 25, ook DDB, 1989, P. 85
    • Het Beveren van de kleine man tijdens de Tweede Wereldoorlog, HLVB 1991, P. 144
    • Zie: Evolutie van de Beverse gemeenschap tussen 1900 en 2000, HLVB 2008, P. 183 en P. 226
    • Cijnsboeken als bron voor genealogie, toponymie en demografie in het Land van Waas, HLVB 2006, P. 21